Goed voorraadbeheer is van levensbelang voor een bedrijf. Teveel voorraad aanhouden neemt immers overbodige kosten mee en de akelige kans dat je met de producten, en dus onnodige uitgaves, blijft zitten. Te weinig voorraad levert boze afnemers op, waardoor je het risico loopt de volgende orders te missen. Hoe berekent je de min-max voorraad? Welke bestelhoeveelheden moet je gebruiken? En welke valkuilen komen er om de hoek kijken bijj het berekenen van voorraadniveaus?
Een ideaal voorraadniveau hangt af van veel factoren. Niet alleen de omzetsnelheid is van belang. Ook de opslagcapaciteit kan bijvoorbeeld een grote rol spelen. Ga je grote hoeveelheid bestellen, dan moet je wel de mogelijkheid moeten hebben om dit te kunnen opslaan. Uiteraard moet ook de leverbetrouwbaarheid van leverancier(s) meegenomen worden in de berekeningen. Soms zijn er minimale afnames verplicht wat dus eveneens het bestelniveau beïnvloedt. De voorraad berekenen is dus niet in één handomdraai gebeurd. Je moet gaan gaan rekenen met de logistieke parameters van je bedrijf.
Het hanteren van een min-max voorraad is één van de mogelijkheden om het voorraadniveau te berekenen. Hierbij wordt uitgegaan van een minimale voorraad om toch nog een veiligheidsvoorraad in huis te hebben. Door dit minimale niveau aan te houden ben je er zeker van dat je bedrijf kan blijven draaien (als het om artikelen gaat die je in je productieproces nodig hebt). Als je artikelen doorverkoopt, wil je toezeggingen richting de klant waar kunnen maken en kunnen voldoen aan de levertijden. Ook dan is een veiligheidsvoorraad aan te bevelen. Komt je voorraadniveau onder deze minimale hoeveelheid te liggen, dan bestelt je bij tot een vastgesteld maximaal voorraadniveau, welke afhangt van de logistieke parameters van je bedrijf. Je voorraad berekenen is bijvoorbeeld afhankelijk van wat jenodig hebt om je productielijn te kunnen laten draaien.
Het aanhouden van deze min-max regel heeft vooral het voordeel dat het een vrij eenvoudig systeem is. Deze regel is statisch: bij de voorraad berekenen kan je iedere keer opnieuw deze hoeveelheden hanteren. Dit scheelt tijd omdat je niet iedere keer moet gaan afvragen of berekenen hoeveel en wanneer je moet gaan bestellen. Het is duidelijk en overzichtelijk voor alle betrokkenen.
Als je optimaal gebruik wil maken van deze manier van voorraadbeheer, dien je van alle artikelen minimale voorraadniveaus en maximale voorraadniveaus aan te houden. Het ene product is immers sneller nodig of wordt overduidelijk meer verkocht dan een ander artikel. Per artikel zal het voorraadniveau dan ook anders moeten zijn. Omdat dit dus voor extra werk zorgt, hebben bedrijven nog weleens de neiging om uit te gaan van één of een aantal min-max niveaus. De grote valkuil hierbij is dan ook dat sommige producten altijd in te grote hoeveelheden aangeschaft worden waardoor kosten extra hoog liggen (denk alleen al aan de kosten voor opslag), terwijl andere producten nooit voldoende op voorraad zijn en je dus met regelmaat nee moet verkopen aan de klant. Dit komt de leverbetrouwbaarheid richting je klanten zeker niet ten goede. Het is dan ook aan te raden echt voor alle producten eigen maximale en minimale voorraadniveaus te hanteren.
Een andere valkuil is toch ook juist de statische kant van het verhaal. Bij dynamisch voorraadbeheer kan je iedere keer inspringen op de huidige markt. J ziet dan meteen of een bepaald artikel totaal niet meer loopt of juist enorm in trek is. Uiteraard past je in zo’n geval het bestelniveau aan. Ook levertijden bij leveranciers kunnen veranderen, waardoor er eerder besteld zal moeten worden. Gaat je uitsluitend uit van de statische min-max regel, dan komt je van een koude kermis thuis en kom je onverwacht toch in de problemen. Klakkeloos de min-max regel tot in lengte van dagen toepassen is dus niet verstandig. Periodiek de bestelhoeveelheden en voorraadniveaus opnieuw onder de loep nemen is dan ook zeker aan te raden.
Ook het aanpassen van het voorraadniveau naar aanleiding van boze klanten of een ongelukkige productieafdeling is een valkuil waar men nogal eens intrapt. Om van het gezeur af te zijn en klakkeloos het niveau verhogen, leidt er toe day je uiteindelijk met veel te grote hoeveelheden blijft zitten. Uiteraard moet het voorraadniveau aangepast worden als er regelmatig klachten zijn. Maar doe dit niet zomaar! Bereken opnieuw het voorraadniveau voor het desbetreffende artikel, Houd hierbij rekening met de klachten en eventuele veranderde omstandigheden.