Seizoensinvloeden spelen een belangrijke rol bij goed voorraadbeheer. Seizoensinvloeden definiëren wij als een bepaalde tijdreeks met repetitieve of voorspelbare vraagpatronen die toe te schrijven zijn aan seizoensfactoren. Meestal wordt de seizoensgebondenheid van artikelen gemeten aan de hand van pieken in interesse of doorloop. Dit gebeurt vaak in tijdsintervallen, zoals dagen, weken, maanden of kwartalen.
Bijna elke fabrikant of distributeur kan wel artikelen opnoemen binnen zijn assortiment die onderhevig zijn aan seizoensgebonden schommelingen in het vraagpatroon. Seizoensgebondenheid is een breed begrip. Het varieert van de gevolgen van een verkooppiek door bijvoorbeeld vakanties of feestdagen tot aan een stilliggende verkoop als gevolg van weersveranderingen. En zo zijn er nog tal van zaken die invloed kunnen hebben op de vraag. Denk bijvoorbeeld aan antivries en sneeuwkettingen bij een auto-onderdelengroothandel. De vraag zal in de maanden voor de winter relatief hoog zijn en vlak voor de zomer een dieptepunt bereiken. Het omgekeerde geldt voor een groothandel in zonnebrandcrème en zonnebrillen.
Het is heel belangrijk om rekening te houden met de manier waarop deze veranderingen de vraag beïnvloeden. Het is voor bedrijven mogelijk om een niveau dieper te gaan dan de standaard vraagvoorspelling, door seizoensinvloeden als factor mee te nemen. In veel gevallen zal dit zelfs zorgen voor een concurrentievoordeel.
Als bedrijven begrijpen hoe seizoensgebonden factoren van invloed zijn op het koopgedrag van de klant, helpt dit om zich beter te positioneren om te profiteren van schommelingen in de vraag. Vraagpatronen herkennen kan een organisatie helpen bij het strategisch optimaliseren van de voorraadniveaus. Zo zijn hoge voorraadkosten te voorkomen. Ook kan een bedrijf er zo voor zorgen dat er nagenoeg altijd aan de vraag van de klant voldaan kan worden door de juiste artikelen, op het juiste moment op voorraad te hebben.
In de praktijk lossen veel bedrijven de invloed van seizoensinvloeden op door simpelweg de (veiligheids)voorraden te verhogen. Niet ideaal, aangezien dit leidt tot meer kapitaal dat vastzit in de voorraad en zelfs incourante voorraad veroorzaakt. Door een accurate vraagvoorspelling die de seizoensinvloeden meeneemt, is dit te voorkomen. Dit heeft een grote invloed op de winstgevendheid van het bedrijf.
Vergeet niet dat als de seizoensgebondenheid wordt toegepast op een artikel, de vraag moet worden aangepast voordat deze meegenomen wordt in de prognoseberekening. Het is een best practice om de seizoensgebonden vraag en andere variabele factoren te scheiden van de basis vraagberekeningen, en deze afzonderlijk te behandelen. Op deze manier worden gegevens ‘schoon’ gehouden en zijn de vraagvoorspellingen inzichtelijker. Hieronder een voorbeeld van verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op de basisprognose.
De oranje balk in de grafiek is gebaseerd op de gemiddelde vraag waar een bedrijf aan moet voldoen. De andere factoren zijn ook van invloed op de vraag, maar deze zijn niet constant over een bepaalde periode en kunnen sterk variëren. Factoren zoals trends in de markt, verkoop- en marketingprognoses, maar ook seizoensgebondenheid zijn van invloed op de vraag. In de grafiek is te zien dat deze per artikel gescheiden zijn. Zo zijn de afzonderlijke invloeden inzichtelijk en is de integriteit en nauwkeurigheid van de ramingen beter te garanderen.
Om een beter beeld te krijgen van de huidige stand van uw voorraad en om te zien waar u aanpassingen dient te maken, kunt u onze white paper ‘Bepalen van een gezondheid voorraadniveau‘ raadplegen en dit diagnosen op basis van 12 gedetailleerde vragen.